Bijdrage VVD-fractie tijdens Begrotingsraad

De afgelopen maanden heb ik vaak aan mijn in 2010 overleden moeder gedacht. Mijn ouders hadden 40 jaar lang een slagerij in Doetinchem en dat was hard werken. Zes dagen in de week met alle kopzorgen die horen bij het hebben van een eigen bedrijf. Met name de jaren dat de hypotheekrente boven de 10% was, waren zwaar. Je kon met mijn moeder bijna geen gesprek voeren of ze zei wel dat alles zo duur was geworden. Als kind dacht ik nog wel eens, zeur nou niet zo, we hebben het toch goed. Maar als ze nu nog had geleefd zou mijn moeder met iedereen in de winkel een gesprek kunnen voeren over de inflatie, energiekosten, benzineprijzen en de dure boodschappen.

Waarom deze anekdote? Ook nu wordt alles duurder en steeds meer mensen in Hattem zijn bezorgd over hun financiële toekomst. Vanavond praten we in de raad over het huishoudboekje van de gemeente Hattem. En net als veel gezinnen moet ook de gemeente keuzes maken. Met sommige keuzes zijn we het als fractie van de VVD eens en met sommige niet. Voor het gemak concentreer ik me vanavond op de keuzes waar we het niet mee eens zijn.

Gemeentelijke lasten
In de programmabegroting 2023 komen termen als indexatie en inflatiepercentage geregeld terug. Dit wordt in onze ogen te gemakkelijk toegepast. Elk huishouden moet zijn broekriem immers aantrekken, waarom de gemeente niet? De gemeentelijke woonlasten stijgen komend jaar opnieuw. Er wordt weer aan de bekende knoppen gedraaid. Zo wordt bij de OZB een inflatiepercentage van 4% gehanteerd. Als dit de standaard methode blijft, worden de OZB-heffingen per definitie nooit lager. Je moet als gemeente kijken naar je daadwerkelijke behoefte. Als er een jaar minder nodig is omdat een begroting gunstig heeft uitgepakt zou het mogelijk moeten zijn om de OZB-heffingen omlaag te schroeven. Was het nou niet sympathiek geweest om juist in deze periode geen verhoging toe te passen? Dit zou niet alleen de Hattemers met een eigen woning, maar ook onze ondernemers en sportverengingen met een eigen accommodatie enorm helpen. Daarom dient de VVD samen met Hattem Centraal een amendement in om deze indexatie terug te draaien.

Ook het inleveren van een vuilniszak met restafval wordt standaard geïndexeerd. Kostte het wegbrengen van een vuilniszak naar een ondergrondse container in 2021 nog €1,80, komend jaar is dat al €1,93. En dat terwijl het in Zwolle €1,70 per keer kost. Als Hattemers doen we het bovengemiddeld goed qua scheiden van afval en toch worden we gestraft met een verhoging van het tarief. Op deze manier werk je het dumpen van afval alleen maar in de hand.

Ook lezen we dat de toeristenbelasting met 4% wordt geïndexeerd. Hoe hebben de lokale ondernemers in de branche op deze verhoging gereageerd? We zijn benieuwd naar de uitkomst van de gesprekken die er hebben plaatsgevonden.

Sport
Op het gebied van sport wordt in de programmabegroting veel gesproken over een gezonde leefstijl en leefomgeving voor jongeren. Volwassenen/senioren worden echter niet genoemd. De VVD heeft er in de campagne voor gepleit om de subsidie die de sportclubs krijgen niet alleen te baseren op het aantal jeugdleden, maar juist op alle leden. Dus ook volwassenen. Is het college bereid om dit te onderzoeken?

Duurzaamheid
De ambities op het terrein van duurzaamheid zijn groot. We kijken met name uit naar het standpunt van het college over het initiatief van PoweredbyHattem over de realisatie van een zonneveld op de voormalige vuilstort. De VVD-fractie is van mening dat hier een mooi kans ligt. Ook lezen we dat er wordt gestreefd naar geïntegreerde wind, geluid en energieschermen langs de A50. Dit staat echter haaks op de recente informatie die de raad over dit onderwerp mocht ontvangen. De VVD-fractie is kritisch over de onderbouwing van deze informatie en zal zich blijven inzetten voor dergelijke geluidschermen. Ook zijn we benieuwd naar de plannen om zonnepanelen op de daken van inwoners van de binnenstad mogelijk te maken. Dit had naar onze mening allang geregeld kunnen worden.

Zorg
Daarnaast heeft de permanente huisvesting van het Hospice in Hattem onze aandacht. We zijn blij dat de gesprekken met de stichting zijn gestart en blijven dit met interesse volgen.

Begraafplaats
In 2023 wordt de inventarisatie afgerond van graven die geruimd kunnen worden en wordt er ook een sterrenveld gerealiseerd voor stilgeboren kinderen. Dat laatste juichen we uiteraard toe. Wellicht is dit het moment om ook te kijken of er ruimte is voor Hattemers met een Islamitische achtergrond om hier te worden begraven. Uit persoonlijke gesprekken weten we dat hier behoefte aan is. Gezien de demografische ontwikkelingen zal de behoefte hier aan in de toekomst alleen maar toenemen. Onze oproep aan het college is dan ook om dit te onderzoeken.

Gemeentefinanciën
Ook wil de VVD nog aandacht vragen voor de solvabiliteit van de gemeente. Voor de kijkers thuis, solvabiliteit zegt iets over de financiële weerbaarheid van de gemeente. Hoe staat je eigen vermogen in verhouding tot je schulden. Deze daalt naar verwachting van 18% in 2021 naar 13% in 2022. Dat betekent dat je schuldenpositie toeneemt. Op basis van deze begroting zal in 2023 de solvabiliteit dalen met nog eens 1 procentpunt naar 12%. In de begroting wordt aangegeven dat ‘een solvabiliteitspercentage onder de 20% in de toekomst mogelijk negatieve effecten kan hebben voor de aan te trekken financiering bij marktpartijen’. Het standpunt van de VVD is dat een gezonde financiële huishouding van onze gemeente essentieel is en noodzakelijk voor volgende generaties. Daarom is een verdere daling van de lage solvabiliteit voor de VVD onacceptabel. Een geleidelijke stijging naar 20% is noodzakelijk. Wat vindt de wethouder van de financiële ontwikkeling qua resultaat en solvabiliteit in 2022? En hoe belangrijk vindt het college het verbeteren van de lage solvabiliteit, ook als de resultaten de komende jaren onverhoopt zouden tegenvallen?

Economie
Tot slot hadden we graag over de ambities uit het bestuursakkoord gesproken, maar dit moet helaas wachten tot maart. We zijn met name benieuwd hoe het college de plannen voor een eventuele zondagsopening wil concretiseren. Hierover zullen we volgende week bij de reguliere raadsvergadering dan ook vragen gaan stellen aan de wethouder. Als kind van een ondernemersgezin weet ik dat vrije keuze voor ondernemers zeer belangrijk is. Ik zal me hier samen met de VVD fractie dan ook voor blijven inzetten.

Erik Kleinpenning namens de VVD-fractie